Mide Küçültme Ameliyatını Hangi Bölüm ve Doktor Yapar? 

Obeziteyle mücadele her geçen gün daha fazla önem kazanırken, “mide küçültme ameliyatı” olarak bilinen bariatrik cerrahi seçenekleri de giderek yaygınlaşıyor. Birçok kişi, ameliyat sürecinin hangi bölümde gerçekleştirildiğini, hangi doktorların bu ameliyatı yaptığını ve nelere dikkat edilmesi gerektiğini merak ediyor. Aslında bu yolculuk, yalnızca bir ameliyattan ibaret değil; yaşam tarzının yeniden şekillenmesi ve bazen de hayata adeta yeni bir sayfa açmak anlamına geliyor.

Mide Küçültme Ameliyatını Hangi Bölüm Yapar?

Bazı büyük sağlık merkezlerinde bu branş obezite cerrahisi, gastrointestinal cerrahi veya laparoskopik cerrahi gibi farklı isimlerle geçebilir. Ancak temel fark, bu alanların özellikle obezite ve ilgili metabolik hastalıklarla ilgileniyor olmasıdır.

Nasıl ki otomobilinizi motor arızası için bir motor ustasına, lastik sorunu içinse başka bir uzmana götürürsünüz; vücut kitle indeksinin (VKİ) belirli bir seviyenin üzerine çıkmış olması ya da çeşitli sağlık sorunlarının (diyabet, yüksek tansiyon, uyku apnesi vb.) eşlik etmesi durumunda mide küçültme ameliyatı için de konunun uzmanlarına başvurmak gerekir. Bu uzmanların ait olduğu bölüm çoğunlukla “Genel Cerrahi” çatısı altında faaliyet gösterir, fakat obezite ve metabolik cerrahi alanına yoğunlaşmış bir ekibe sahip olmaları önemlidir.

Eğer üniversite hastanelerinde veya ileri düzey tıp merkezlerinde tedavi olmayı düşünüyorsanız, burada da “Bariatrik Cerrahi Ünitesi” veya “Obezite Cerrahisi Merkezi” şeklinde isimlerle karşılaşabilirsiniz. Bu merkezler ameliyat öncesinden başlayarak, ameliyat sonrasına kadar çok disiplinli bir yaklaşımla sizi takip eder.

Mide Küçültme Ameliyatını Hangi Doktorlar Uygular?

Bu ameliyatı uygulayan doktorlar, temelde Genel Cerrahi uzmanlarıdır; ancak ek olarak bariatrik ve metabolik cerrahi alanında özel eğitim almış olmaları beklenir. Yani her genel cerrah bu ameliyatı yapmaz; bu konuda deneyimi, eğitim geçmişi ve teknik becerisi olanlar, mide küçültme ameliyatları konusunda uzmanlaşmıştır. Günümüzde bu uzmanlık, sıklıkla ek bir “fellowship” adı verilen üst ihtisas ya da yoğun uygulamalı eğitimlerle desteklenir.

Bir doktorun sizin için doğru kişi olup olmadığını anlamanın birkaç yolu vardır:

• Mezun olduğu tıp fakültesi, uzmanlık eğitimi, sonrasında aldığı kurslar ve katıldığı ulusal/uluslararası programlar.

• Kaç yıldır bu ameliyatı yaptığı, yılda kaç vaka gerçekleştirdiği ve bu vakalardaki başarılı sonuçlar (örneğin komplikasyon oranı).

• Tek bir doktorun deneyimi değil etrafındaki ekip de çok önemlidir. Anestezi uzmanları, diyetisyenler, psikologlar ve cerrahi hemşireleri bu yolculuğun her adımında önemli rol oynar.

Bazen ameliyatı gerçekleştiren cerrahlar, hastalarına “tüm yol boyunca yanınızdayız” diyerek ekibin içindeki diğer uzmanlık alanlarıyla da sıkı bir iletişim kurmanızı sağlar. Eğer bir müzik grubu düşünürseniz, cerrah solist gibi görünse de grubun diğer üyelerinin (diyetisyen, psikolog vb.) katkısı olmadan enstrümanlar eksik kalır.

Mide Küçültme Ameliyatını Ne Şekilde Gerçekleştiriyorlar?

Bu cerrahi müdahaleler genellikle laparoskopik (kapalı) yöntemle yapılır. Yani karında geniş bir kesik yerine, birkaç küçük delikten girilerek kamera ve özel aletler kullanılır. Böylece hastanın ameliyat sonrasındaki ağrısı daha az olur, hastanede kalış süresi kısalır ve iyileşme süreci hızlanır.

En sık yapılan iki yöntemden söz edilebilir:

• Sleeve Gastrektomi (Tüp Mide Ameliyatı): Midenin büyük bir kısmı alınarak tüp veya ince bir boru şeklinde daraltılmasıdır. Yemek kapasitesi azalır ve daha çabuk tokluk hissedilir.
• Roux-en-Y Gastrik Bypass: Hem mide hacmi küçültülür hem de bağırsaklar yeniden düzenlenir. Besinlerin emilim yolu kısalır, bu da daha hızlı kilo kaybına katkı sağlar.

Mide Küçültme Ameliyatını Olmadan Önce Nasıl Hazırlanmalı?

Bir yolculuğa çıkmadan önce nasıl haritanızı, bavulunuzu ve aracınızın bakımını hazırlıyorsanız, mide küçültme ameliyatı öncesi de benzer bir hazırlık süreci gerektirir.

• Tıbbi Değerlendirme: Doktorunuz kapsamlı kan testleri, görüntüleme yöntemleri (gerekliyse endoskopi vb.) ve kalp-damar sistemi kontrolleri isteyebilir. Diyabet, tiroit bozukluğu gibi ek problemler varsa bunların iyi yönetilmesi şarttır.
• Diyetisyen Görüşmesi: Ameliyat öncesi kilonuzu dengeye oturtmak, belli bir diyet programına başlamak ve ameliyat sonrası sizi bekleyen beslenme planı hakkında fikir edinmek için diyetisyen desteği almak çok önemlidir.
• Psikolojik Destek: Unutmayın ki fazla kilolar sadece bedensel değil zihinsel açıdan da yıpratıcı olabilir. Bir psikolog veya psikiyatrist ile görüşmek, yeni yeme düzeninize adapte olmayı kolaylaştırabilir, duygusal yeme alışkanlıklarınızı fark etmenize yardımcı olur.
• Fiziksel Aktivite: Doktorunuz uygun görürse hafif egzersizlere başlamanız veya mevcut egzersiz rutininizi düzenlemeniz istenebilir. Amaç ameliyat öncesi vücudunuzu mümkün olduğunca iyi formda tutmaktır.

Bu hazırlık dönemi ne kadar iyi yönetilirse, ameliyatınızın ve sonrasının da o kadar başarılı geçme ihtimali artar.

Mide Küçültme Ameliyatında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Öncelikle, bu cerrahi girişimin ciddi bir müdahale olduğunu akılda tutmak önemlidir. Her ameliyatta olduğu gibi, burada da enfeksiyon riski, kanama, anesteziye bağlı komplikasyonlar gibi potansiyel sorunlar mevcuttur. Ayrıca şunlara dikkat edilmelidir:

• Gerçekçi Beklentiler: Bu ameliyatla tüm kilolar bir anda sihirli değnekle gitmeyecektir. Kilo kaybı zaman alır ve disiplinli bir beslenme, egzersiz programıyla desteklenmelidir.
• Beslenme Yetersizliği Riski: Özellikle bypass yöntemlerinde bazı vitamin ve mineral eksiklikleri görülebilir. Bu nedenle düzenli kan testleri ve takviye tedavisi gerekebilir.
• Yaşam Tarzı Değişikliği: Ameliyat, yalnızca bir araçtır. Sigara kullanımı, aşırı alkol tüketimi ve hareketsiz yaşam gibi faktörleri değiştirmezseniz uzun vadede istenen sonuçlar elde edilemeyebilir.

Ameliyat sonrasında ömür boyu sağlıklı yaşam kurallarına uymak gerektiğini, tıpkı çocuğunuzu büyütürken gösterdiğiniz sürekli ilgi gibi düşünebilirsiniz. Nasıl ki bir çocuğu doğduktan sonra her aşamada desteklemek şartsa, bu ameliyatın da sonrasında daima destek ve dikkat gereklidir.

Mide Küçültme Ameliyatında Multidisipliner Ekip Nasıl Çalışır?

Bu ameliyat sadece cerrahın el becerisiyle biten bir işlem değildir. Profesyonel bir ekibin iş birliği, ameliyatın başarı oranını ve hastanın konforunu artırır.

• Bariatrik Cerrah: Ameliyatı planlayan ve uygulayan ana uzmandır. Ancak tüm sürecin koordinasyonunu da üstlenir.
• Anestezi Uzmanı: Ameliyat sırasında güvenliğinizi sağlar. Obez hastalarda anestezi uygulaması daha dikkatli ve özel yaklaşımlar gerektirir.
• Diyetisyen: Ameliyat öncesi ve sonrası beslenme düzeninizin mimarıdır. Hangi gıdaları ne zaman ve ne şekilde tüketmeniz gerektiğini adım adım öğretir.
• Psikolog/Psikiyatrist: Ameliyatın duygusal yükünü hafifletmek, yeme davranışlarını düzeltmek ve stresle başa çıkma yollarını güçlendirmek için devreye girer.
• Fizik Tedavi veya Egzersiz Uzmanı: Özellikle ileri kilolu veya hareketsizliğe bağlı kas-iskelet sorunları olan hastalar için spor programı düzenler.

Bu ekip çalışması, tıpkı bir orkestranın uyumu gibidir. Her bir enstrüman doğru notayı çalarsa ortaya güzel bir müzik çıkar; aksi takdirde kaos yaşanabilir. Ameliyatınızın her aşamasında kendinizi tek başınıza hissetmemeniz, bu bütüncül yaklaşımın bir sonucudur.

Mide Küçültme Ameliyatını Geçirmeyi Düşünenler İçin Önemli Tavsiyeler Nelerdir?

Öncelikle Bilgi Edinin: Ameliyata girmeden önce yapılacak tetkikler, operasyonun riski, ameliyatın türü ve beklenen sonuçlar hakkında bilgi sahibi olun. Doktorunuzun önerdiği eğitim seminerlerine katılabilir, güvenilir kaynaklardan (tıp derneklerinin web siteleri, hastanenizin eğitim materyalleri vb.) yararlanabilirsiniz.

• Takiplere Devam Edin: Ameliyat sonrası kontroller, diyetisyen görüşmeleri ve psikolojik destek seansları, uzun vadeli başarı için hayati önem taşır.
• Sabırlı Olun: Kilo verme hızı kişiden kişiye değişir. Başlarda hızlı bir şekilde kilo kaybetmek mümkün olsa da zamanla bu hız yavaşlar. Bu doğal süreci kabullenip sabırlı olmak gerekir.
• Yaşam Tarzınızı Sürekli Güncelleyin: Gelecekte yeniden kilo alma riski her zaman vardır. Eski alışkanlıkların hortlamaması için sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz, hayatınızın temeli haline gelmelidir.

Tıpkı bir bahçeye ektiğiniz tohumları düzenli sulayıp gübrelemezseniz, çiçeklerin solmaya başlaması gibi; yeni yaşam tarzınıza özen göstermeyi bırakırsanız da kilolar geri dönebilir.

Mide Küçültme Ameliyatını Seçmeden Önce Hangi Soruları Sormalısınız?

• Bu ameliyatı neden öneriyorsunuz ve benim sağlık durumuma uygunluğu nedir?

• Hangi ameliyat yöntemini tercih ediyorsunuz ve neden?

• Ameliyat sonrasında beni nasıl bir beslenme süreci bekliyor?

• Hastanede ne kadar kalacağım ve işe/normal hayata dönüş sürem ne kadar olacak?

• Uzun vadede hangi komplikasyonlarla karşılaşabilirim?

• Vitamin ve mineral desteğine ihtiyaç duyacak mıyım?

• Ekibinizde hangi uzmanlar var ve benimle kimler ilgilenecek?

• Yıllık veya aylık kontrol randevularım nasıl planlanacak?

Bu soruların yanıtları, ameliyat öncesi zihninizde oluşabilecek belirsizlikleri gidermenize yardımcı olur. Kafanızda ne kadar az soru işareti kalırsa, yeni hayatınıza atacağınız adımları da o kadar güvenle atarsınız.

Prof. Dr. Toygar Toydemir

Dr. Toygar TOYDEMİR 1976 yılında doğdu. 1994 yılında Gaziantep Fen Lisesi’nden mezun oldu ve aynı yıl Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinde tıp eğitimine başladı. Altı yıllık tıp eğitimini bitirdikten sonra 2001-2006 yılları arası Genel Cerrahi İhtisasını yapacağı Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesine atandı. Erzurum Palandöken Devlet Hastanesinde mecburi hizmetini tamamladıktan sonra 2008-2009 yılları arası klinik şefliğini de üstlendiği Adana Asker Hastanesinde askerlik görevini tamamladı. Evli ve 2 çocuk babası olan Dr. Toygar Toydemir iyi derecede İngilizce ve orta derecede İtalyanca bilmektedir.