Obezite cerrahisi ABD de safra kesesi ameliyatlarından sonra en sık yapılan 2. Laparoskopik ameliyattır.
İlk obezite ameliyatı İsveçli bir cerrah olan Victor Henrikson tarafından yapıldı. Dr. Henrikson morbid obez bir kadını, kilo verdirmek amaçlı ameliyat etmiş ve ince barsağının 105 cm lik kısmını çıkartmıştır. İnce barsağın hangi bölümünü çıkardığı ve neden 105 cm tercih ettiğini yazısında belirtmemiştir.
Hastanın ilk dönemlerde kilo vermeye başladığını bildirmiş fakat 6 ay sonraki kontrolünde hastanın ameliyat öncesine göre 2 kg daha ağır olduğu görülmüştür. İnce barsağın küçük bir kısmının çıkarılması kalan kısımlar tarafından tolere edilmiş ve emilim bozukluğu gelişmemiştir. Daha sonra 1954 yılında Dr Kremen tarafından ilk Jejeno-ileal bypass denilen ince barsağın ilk 25 cm si ile son 10-15 cm sini birbirine bağlanıp neredeyse ince barsakların%90-95 ini devre dışı bırakan ameliyat geliştirildi.
Bu ameliyat kilo vermede son derece başarılı olsa da yarattığı ölümcül vitamin, mineral ve enerji emilim bozukluğu nedeni ile 70 li yılların başında terk edilmiştir. 1967 yılında ise Dr Mason, Gastrik By- pass ameliyatını geliştirdi. Bu ameliyatta hem mide küçültülmekte hem de jejenoileal bypass ameliyatından çok daha az ve rahatlıkla tolere edilebilen bir emilim bozukluğu yaratmakta idi.
1976 yılında ise İtalyan cerrah Dr Scopinaro Gastrik by pass’tan daha fazla bir ince barsağın devredışı bırakılıp daha fazla emilim bozukluğu yaratan Biliopankreatik diversiyon ameliyatını geliştirdi. Daha sonra son dönemlerde popülaritesi giderek artan ve mide çıkışındaki doğal kapağın korunarak yapıldığı Duodenal Switch ameliyatına dönüştürüldü.
1980 lı yılların başında emilim bozmadan sadece mide hacmini küçülterek etkili olabilecek ameliyatlar gündeme geldi ve Dr. Kuzmak mide kelepçesi olarak bilinen gastrik band ameliyatını sundu. İlerleyen yıllarda ise ayarlanabilir bir band kullanılan ameliyata modifiye edildi.
2000 li yılların başında vücut kitle indeksi çok yüksek hastaların başlangıç ameliyatı olarak Sleeve gastrektomi (tüp mide) ameliyatı tarif edildi. Gastrik bypass öncesi ilk girişim olarak planlanan bu ameliyat sonrası hastaların beklenenden fazla ve ideale yakın bir şekilde kilo verdikleri görüldüğü için günümüzde giderek sıklıkla uygulanan bir prosedür haline gelmiştir. Şu an için Sleeve gastrektomi ülkemizde en sık yapılan bariatrik girişimdir.
Obezite için yapılan ameliyatlar 3 şekilde kilo verimine neden olur.
1) Mide hacmini küçülterek alınan gıdaya azaltmak.
2) İnce barsağın bir kısmını gıda temasını engelleyecek şekilde by-pass etmek.
3) Her iki etkiyi tek prosedürde uygulamak.